شب يلدا به عنوان مردمي ترين جشن ايران ثبت معنوي شد

شب يلدا به عنوان مردمي ترين جشن ايران ثبت معنوي شد
يک سال پس از پيگيري و درخواست تعدادي از انجمن هاي غيردولتي فعال ميراث فرهنگي، روز گذشته آيين شب يلدا به عنوان دومين جشن بزرگ ايرانيان در تقويم ملي ثبت شد. در مردادماه شوراي عالي انقلاب فرهنگي موافقت خود را با ثبت شب يلدا در تقويم اعلام کرد تا پس از چهار ماه اين شب ايراني به عنوان هشتمين آيين ميراث معنوي به ثبت برسد. معاون ميراث فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري در مراسم ثبت ملي شب يلدا گفت؛ يلدا قدمتي بيش از هشت هزار سال دارد و از قديمي ترين آيين هاي فرهنگي ايران زمين است که در فرهنگ هاي مختلف ايران گرامي داشته مي شود. فريبرز دولت آبادي با اشاره به اينکه امسال آغاز ثبت ميراث ناملموس است، گفت؛ تلاش کرده ايم تا اين آثار را با شتاب بيشتري ثبت کنيم و به مناسبت هاي مختلف تاکنون هشت آيين را در فهرست ميراث معنوي به ثبت رسانده ايم. همچنين رضا نيک پور دبير ديده بان يادگارهاي فرهنگي و طبيعي به عنوان يکي از انجمن هاي پيگير براي ثبت شب يلدا به اعتماد گفت؛ يکي از مشکلاتي که براي ثبت اين گونه مراسم وجود دارد اين است که عده يي به اشتباه تصور مي کنند اين گونه آيين ها مربوط به دين يا دوره خاصي بوده است. اما مانند شب يلدا، سده يا اسفندگان مربوط به دوره خاصي نبوده است. او با اشاره به اينکه ثبت اين گونه آيين هاي سنتي ايران باعث ايجاد اتحاد بين قوميت هاي مختلف ايراني نيز است، گفت؛ اهميت به مراسم هاي ملي مانند مراسم هاي ديني مي تواند تاثير مثبتي بر اتحاد ملي نيز داشته باشد. در ادامه مراسم ثبت ملي آيين هاي شب يلدا، مدير پيشين پژوهشکده مردم شناسي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري با تاکيد بر اينکه در تاريخ هيچ ملتي و در هيچ فرهنگي به اندازه فرهنگ ايراني جشن و شادي وجود ندارد، گفت؛ در آداب و سنن ايراني، 12 جشن ماهانه به مناسبت تقارن روز و ماه، شش جشن آفرينشي به مناسبت مراحل شش گانه آفرينش جهان، چهار جشن آغاز فصل، نوروز به عنوان سال جشن همراه خرده جشن هاي مختلف در يک ونيم ماه، جشن هاي معيشتي مانند برداشت خرمن و زايش گوسفندان و جشن هايي که در اين چارچوب نمي گنجند، مانند سده وجود دارند. محمد ميرشکرايي با تاکيد بر اينکه جشن هاي آييني بر پايه اعتقادات مردم شکل گرفته اند، گفت؛ جشن در زبان فارسي بر وزن «يسن» يعني نيايش است و هر جشن، نوعي نيايش به شمار مي آيد. او درباره اهميت شب يلدا نيز گفت؛ يلدا به لحاظ گستره رواج و پيشينه کهن اش، هم سنگ نوروز است و هرگز از دايره فرهنگي مردم خارج نشده و به فرهنگ رسمي وارد نشده است. از اين رو يلدا مردمي ترين جشن همگاني فرهنگ ايراني است. يلدا تنها جشن ايراني است که شب هنگام برگزار مي شود و فصلي نيست، بلکه جشني آييني است و جشن آغاز فصل زمستان «خرم روز» است که با نام «90 روز» نيز معروف است، به اين معنا که از شب يلدا تا نوروز 90 روز فاصله است. او درباره مواد خوردني در شب يلدا نيز گفت؛ خوراکي هاي شب يلدا مانند انار و هندوانه رنگ قرمز دارند و در برخي مناطق، در شب يلدا از نوشابه يي به نام «شيرشيره» که از انگور درست مي شود و شب يلدا آن را باز مي کنند و قرمزرنگ نيز است، استفاده مي شود. همچنين قائم مقام سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري درباره ثبت شب يلدا گفت؛ يلدا شرايطي را فراهم مي کند تا آيين هاي گذشته را به نسل جديد منتقل و واقعيت هاي آن را بيان کنيم. حميد بقايي با اشاره به اينکه خانواده، عنصر اصلي جامعه است، اظهار کرد؛ شب يلدا، خانواده را تکريم و صله رحم برقرار مي کند و از اين نظر در دين اسلام پذيرفته شده است. او با اشاره به گستردگي روابط خانوادگي در ميان همسايگان ايران مانند خانواده هاي عراقي گفت؛ در اين کشور، انفجار بسيار است اما اين انفجار ها فقط سياسي اند و به لحاظ فساد اخلاقي کمتر شاهد مشکلاتي در اين جامعه هستيم و دليل آن، گستردگي روابط خانوادگي و نظام طايفه يي است که توانسته است بافت جامعه را قوي تر کند. وي اضافه کرد؛ دشمن با شبيخون فرهنگي، بافت خانواده را مورد هدف قرار داده است و مي خواهد آن را تحت تاثير قرار دهد. اکنون اسرائيل در تلاش است بحث ازدواج محارم را عادي کند اما جمهوري اسلامي ايران به دليل پيوند هاي خانوادگي آسيب پذير نيست. يلدا هشتمين اثر ثبت شده معنوي بعد از نوروز، نيمه شعبان، روز قدس، آيين ماه مبارک رمضان، ربناي شجريان و اذان موذن زاده است